bagimsizdenetim.net Türkiye'nin Denetim Platformu
Kamu denetimi; kamu düzeninin sağlanması ve kamusal hakların korunması amacıyla, denetlenen kişi ya da kurumların yasal ve idari düzenlemelere uygunluğun denetlenmesi olarak tanımlanabilir. Kamu denetimi, yasalarda düzenlenen hükümlere dayalı olarak bakanlıklara, genel müdürlüklere veya çeşitli kamu kurumlarına bağlı olan denetçiler tarafından ya da kamu kurumlarına bağlı olmamakla birlikte devlet organlarınca yetkilendirilmiş, kamu adına denetim yapan kişilerce yapılır. Örneğin vergi müfettişleri Maliye Bakanlığı’na bağlı olarak vergi denetimi gerçekleştirirken, yeminli mali müşavirler de Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nda yer alan düzenlemelere göre Maliye Bakanlığı’ndan aldıkları yetki ve mühürle kamu adına denetim gerçekleştirirler.
Belirli bir otorite tarafından konulmuş olan kurallara, uygulayıcıların uyma derecelerinin belirlenmesine yönelik yapılan denetime uygunluk denetimi denilmektedir. Kamu denetiminde de yasalara ve idari düzenlemelere uygunluğun araştırılması söz konusu olduğundan nitelik olarak uygunluk denetimi yapıldığı söylenebilir.
Her kamu kurumunun kendi yapısına göre farklı bir denetim mekanizması ve düzenlemesi bulunabilir. Genel olarak kamuda bir kamu kurumunun kendi alt birimlerini ve personelini denetlemesi-teftişi esastır. Ancak vergi, gümrük, sosyal güvenlik, sermaye piyasaları, bankacılık, kar amacı gütmeyen kuruluşlar (dernekler-vakıflar) gibi özel kesimi de ilgilendiren konularda denetimle yetkili kamu kurumları, bu konularda özel kesim üzerinde denetimi sıklıkla gerçekleştirmektedirler. Kamu denetçileri denetimlerinde tarafsız ve objektif davranmakla birlikte yasal ve idari düzenlemelere dayalı olarak kamu yararını ön planda tutarak denetim faaliyetlerini gerçekleştirirler. Ülkemizde özel kesim üzerinde denetim gerçekleştiren kamu denetçilerine örnek olarak aşağıdakileri gösterebiliriz.
| KONU | DENETÇİ |
| Vergi | Maliye Bakanlığı Vergi Müfettişleri |
| Gümrük | Gümrük ve Tic. Bakanlığı Müfettişleri |
| Sosyal Güvenlik | SGK Müfettişleri |
| Bankacılık | BDDK Murakıpları |
| Sermaye Piyasaları | SPK Uzmanları |
| Dernekler | İçişleri Bakanlığı Dernekler Denetçileri |
Yasal Uyarı: Sitemizde yayınlanan bir yazının tamamının ya da bir bölümünün başka bir elektronik/basılı ortamda yayınlanması yasaktır. Kaynak gösterilmesi koşulu ile alıntı yapılabilir.
